Warqadda dheellitirka (BALANCE SHEET) oo ay la
socdaan warqadda caddeynta dakhliga (faa’iido iyo khasaaro) iyo dhaqdhaqaaqa
lacagta cad (cash flow), waa qaababka ugu muhiimsan, ee lagu cabbiro awoodda dhaqaale
ee ganacsiga (shirkadaha). Waxay koobtaa hantida shirkadda (ASSETS) deymaha
lagu leeyahay (LIABILITIES) iyo xuquuqda milkiilayaasha (OWNER’S EQUITY). Waxaa
loo isticmalaa si loo ogaado qiimaha guud ee ay shirkaddu joogto.
Si kooban, warqadda dheellitirku waxay tustaa hantida ay shirkaddu leedahay
iyo deynta lagu leeyahay. Labadaas waxaa sii dheer, in warqadda dheelitirku ay
caddeyso xuquuqda maalgaliyayaasha. Mar kasta, shirkadda hantideedu waa in ay
la ekaataa deymaha shirkadda lagu leeyahay oo lagu daray xuquuqda
maalgaliyayaasha.
Waxaa laga ma maarmaan ah, in la fahmo
warqadda dheellitirka shirkadda, si loo hubiyo awoodda dhaqaale ee ganacsiga. Sida
caadiga ah, marka hantida shirkaddu ay ka badan tahay deymaha lagu leeyahay, waxay
ka dhigan tahay, in shirkaddu xooggan tahay dhaqaale ahaan, qiimaheeduna uu sarreeyo.
Taas baddalkeed, marka deymaha shirkadda lagu leeyahay ay ka badan yihiin
hantideeda guud, waxay ka dhigan tahay, in awooddeeda dhaqaale ay liidato
qiimaheeduna uu hooseeyo.
Warqadda dheellitirka waxay ku caawisaa milkiilayaasha iyo maamulayaasha, in
ay fahmaan awoodda ama taagdaridda shirkadda iyo in ay meelmariyaan xeelado ku
aaddan sidii horay loogu socon lahaa. Warqadda dheellitirku waxay ganacsiga ku
caawisaa, in ay fahmaan badeecadda markaas xowliga ku socota inta bandanna
waxaa la isticmalaa marka la la macaamilayo shirkadaha deymaha bixiya sida
bangiyada iyo maalgaliyayaasha.
QAABKA
QORISTA WARQADDA DHEELLITIRKA: Warqadda
dheelitirku waxay sawir guud ka bixisaa qiimaha shirkadda waqti cayiman, sida
dhammaadka sanadka. Waxaa muhiim ah, in la abuuro, dib u eegisna lagu sameeyo
awoodda ganacsi ee shirkadda, si loo ogaado halka ay shirkaddu ku socoto.
Sida
erayga ka muuqata, warqadda dheelitirku waxay ka kooban tahay laba tiir
(column) oo xisaab ahaan is la siman.Tiirka hore wuxuu ka kooban yahay dhammaan
hantida ay shirkaddu leedahay. Tiirka labaad waxaa lagu aruuriyaa deymaha
shirkadda lagu leeyahay iyo xuquuqda milkiilayaasha sida ay muujineyso
isla egtan :Assets =Liability+ Owner's equity.
La soco qeybta labaad bisha danbe .
La soco qeybta labaad bisha danbe .
Qoraalkan markii ugu horreysay wuxuu kusoo baxay wargeyska Gobolada dhexe Bishii November 2016.